چهارشنبه سوری و چشم

چهارشنبه سوري ، رسم ديريني است که ايرانيان در طول سال ها با آتش بازي و رسومي مثل قاشق زني و پريدن از روي آتش آن را حفظ کرده اند. اين شب بر اساس اين سنت، شب گرفتن سرخي ها به عنوان سمبل نشاط و شادي و شب وانهادن زردي هاي سستي و غم است.ترديد نيست كه ريشه و اصل اين مراسم به ايرانيان عصر باستان ميپيوندد. اين رسم شايد يادگار دين زردشت باشد. چند سالي است که بر اين سنت هاي لطيف ايراني، انفجار و نارنجک و مواد محترقه هم اضافه شده و آنقدر فراگير، که لطافت و صميميت اين سنت تاريخي را تحت الشعاع قرار داده است.

اين سالها شب چهارشنبه سوري تقريبا از يک ماه قبل آغاز مي شود و مي رود تا کم کم سنت ديرين ايراني در هياهوي انفجار ها از بين برود. بيائيد نگذاريم در اثر هيجانات متفاوت اصالت تاريخي آن از بين برود. در حقيقت دو خطر چهار شنبه سوري را تهديد مي کند يکي خطرات جاني در اثر انفجار و يکي خطر از بين رفتن اين سنت تاريخي.

مهم ترين ويژگي سني نوجوانان و جوانان قرار گيري افراد در حالات هيجاني بوده به طوري که اين حالات يکي از نيازهاي اين سنين است و بايد به نحو صحيح ارضاء شود بنابراين به جاي نفي برگزاري مراسم چهارشنبه آخر سال ، بايد فرصتي جديد براي تخليه هيجانات روحي بچه ها فراهم کرد.

جشن هاي همراه با آتشبازي در ساير ملل و فرهنگها نيز وجود دارد ؛ مثل جشن روز چهارم ژولاي در آمريکا ولي با رعايت نکات ايمني مي توان از خطرات بالقوه آن کاست.

بر اساس گزارشات موجود هيچ فردي و هيچ گروه سني از خطرات حوادث ناشي از اين آتشبازي ها در امان نيستتند ولي پسران زير 16 سال بيشتر در معرض خطر هستند.

با رعايت نکات ايمني زير هم از شادي جشن ديرينه چهارشنبه سوري لذت ببريد و هم از خطرات احتمالي آن اجتناب کنيد: 

از نزديک شدن به افرادي که مسائل ايمني را رعايت نمي کنند، جدا بپرهيزيد.

1. تماشاچيان (ناظرين بيگناه) معمولا در خطر اصابت ترکش هاي ترقه ها و مواد منفجره هستند . سعي کنيد در تير رس ترکش ها نباشيد و هيچگاه اين مواد را به سمت افراد ديگر پرت نکنيد.
2. از پرتاب فشفشه، موشک و ساير مواد آتش زا روي شاخه درختان، پشت بام و بالکن منازل خودداري کنيد.
3. فقط در فضاي باز اقدام به استفاده از فشفشه و ترقه نمائيد و هيچگاه آن را در فضاي بسته استفاده نکنيد.
4. از آتش زدن لاستيک، هيزم و کارتن خالي در واحدهاي مسکوني يا در معابر، کوچه و خيابان خودداري کنيد؛ چرا که ضمن آلودگي شديد هوا، ساير خطرات را هم در بر دارد.
5. آتش بازي در نزديکي پمپ بنزين ها، وسايل نقليه که حامل بنزين و مواد سوختي هستند، در صورت کمترين نشت از وسايل نقليه،  و حتي در شرايط عادي اين وسايل را به بمبي تبديل مي کند که ماشه انفجار آن کشيده شده باشد.
6. در صورت روشن کردن آتش توصيه مي شود که آتش در حجم کم باشد و از ريختن مواد سريع الاشتعال نظير نفت، بنزين و الکل روي آتش جدا خودداري کنيد.
7. هنگام استفاده از اينگونه مواد، حضور يک فرد بالغ و آشنا به نکات ايمني ضروري است و  اين مواد را در اختيار بچه هاي کوچک قرار ندهيد.
8. از مواد محترقه و منفجره  و ترقه و فشفشه دست ساز استفاده نکنيد.
9. ترقه ها و فشفشه و ديگر و اسباب آتش بازي را از فروشنده هاي مجاز و معتبر تهيه کنيد و به برچسب آن توجه کنيد.
10. در هر زمان فقط يکي از مواد محترقه و منفجره را روشن کنيد و همزمان تعداد زيادي از آنها را با هم آتش نزنيد.
11. ترقه ها و فشفشه هاي عمل نکرده  را مجددا روشن نکنيد.
12. هرگز مواد سوختني و ترقه را در مقادير کم  يا انبوه در منزل نگهداري نکنيد.
13. مواد محترقه و منفجره را در محلي مطمئن دور از دسترس کودکان، در مکان خشک  و خنک نگهداري کنيد.
14. از حمل مواد محترقه و منفجره در جيب هايتان اجتناب کنيد. بسياري از کودکان به دور از چشم والدين مواد را خريداري و در جيب، کيف و يا کمد نگهداري مي کنند که به علت درجه آتشگيري پايين بزودي مشتعل و خسارات جاني و مالي فراواني را ببارمي آورند.
15. هنگام استفاده از فشفشه، دستتان را باز نگهداشته و از جلوي صورتتان دور نگهداريد تا دچار سوختگي نشويد.
16.  اين مواد را در داخل وسايل با پوشش شيشه اي و يا قوطي هاي فلزي منفجر نکنيد.
17. از انداختن مواد تحت فشار( مانند کپسولها ، اسپري حشره کش و ....) و وسايل شيشه اي (مانند شيشه آب، آمپول،... ) و قوطي هاي فلزي (مانند قوطي هاي اسپري و کنسرو )  به درون آتش جدا بپرهيزيد؛ زيرا به علت دارا بودن خاصيت انفجاري، ذرات آن پرتاب  و وارد چشم مي شود.
18. حتما از عينک و دستکش محافظ استفاده کنيد.
19. وجود يک کپسول خاموش کننده آتش نشاني پودري در نزديک محوطه آتش ضروري است.
20. قبل از ترک محل روشن کردن آتش، حتما از خاموش بودن آن مطمئن شده و باقيمانده آنرا حتما توسط آب سرد کرده و جمع آوري کنيد.
21. در صورت بروز هر گونه حريق يا حادثه، ضمن حفظ خونسردي در اسرع وقت با شماره تلفن 125 ستاد فرماندهي آتش نشاني تماس گرفته و مراتب را با ذکر نوع حادثه و نشاني دقيق اطلاع دهيد.

بيائيد با رعايت مسائل ايمني و استفاده از عينک محافظ همواره خاطره خوشي از اين جشن فرخنده ايران باستان داشته باشيم.