اپی اسکلریت
روی قسمت سفیدی چشم یا صلبیه یا اسکلرا را لایه ای به نام اپی اسکلرا می پوشاند که خود توسط لایه نازک و شفاف دیگری به نام ملتحمه پوشیده می شود. اپی اسکلریت بیماری التهابی است که لایه اپی اسکلرا را درگیر می کند. قرمزی چشم در این بیماری شبیه کنژنکتیویت است اما در اپی اسکلریت چشم ترشح ندارد. اپی اسکلریت معمولاً عارضهای حاد و خودمحدود است که به ندرت عوارض جانبی چشمی قابل توجه دارد،
این بیماری در موارد کمی با بیماری های سیستمیک همراه است؛ اما ممکن است همراه با بیماری های زمینه ای التهابی یا روماتولوژیک مثل روزاسه، لوپوس یا روماتیسم مفصلی باشد. در صورت نیاز به درمان، معمولاً به چیزی بیش از داروهای ضد التهاب غیراستروییدی سیستمیک (NSAID) نیاز ندارد.
اپی اسکلریت چیست؟
اپی اسکلریت التهاب لایه اپی اسکلراست که بین ملتحمه و صلبیه قرار دارد. التهاب این لایه باعث گشادی عروق خونی آن و در نتیجه قرمزی چشم می شود که ممکن است همه سطح چشم را فرا بگیرد یا محدود به قسمت کوچکی باشد.
انواع اپی اسکلریت
اپی اسکلریت دو نوع دارد:
اپی اسکلریت ساده - که رایج ترن نوع اپی اسکلریت است و خود به دو زیر گروه تقسیم می شود. نوع منطقه ای که بخشی از اپی اسکلرا را درگیر می کند. نوع دیگر نوع منتشر است که تمام سطح چشم قرمز می شود.
اپی اسکلریت ندولر یا گره ای - که بصورت توده ای کوچک . برجسته بر روی سطح کره چشم بروز می کند. این نوع باعث ناراحتی بیشتری می شود.
علل و عوامل زمینه ساز اپی اسکلریت
علت دقیق اپی اسکلریت نامشخص است. در اغلب موارد، علت خاصی ندارد. در حدود یک سوم موارد اپی اسکلریت توام با بیماری سایر قسمت های بدن است. علل اپی اسکلیرت عبارتند از:
- روماتیسم مفصلی
- بیماری های التهابی روده
- لوپوس
- بیمارین کرون
- نقرص
- رزاسه
- بیماری های عروقی کلاژن
سایر بیماری های زمینه ای عبارتند از:
- داروهایی مثل توپیرامات و پامیدورونات
- ضربه به چشم
برخی موارد فرد را مستعد به اپی اسکلریت می کند:
- جنسیت - زنان کمی بشتر از مردان مبتلا می شوند.
- سن - اپی اسکلریت ممکن است کودکان را نیز درگیر کند، اما در بزرگسالان بخصوص سنین 20 تا 40 سال شایعتر است.
- عفونت - به ندرت عفونت با انواع خاصی از باکتری ها، قارچ ها، یا ویروس ها ممکن است باعص اپی اسکلریت شود. ویروس واریسلا (عامل زونا) ممکن است در بعضی افراد باعث اپی اسکلریت شود.
- سرطان - در موارد بسیار نادری اپی اسکلریت در زمینه لوسمی (سرطان خون) لنفوسیت های T و لنفوم هوچکین است.
علائم اپی اسکلریت چیست؟
در اغلب موارد تنها علامت اپی اسکلریت قرمزی چشم است. سایر علائم شامل تحریک، سوزش و حساسیت به نور است. معمولا اپی اسکلریت خطرناک نیست. بنابراین اگر چشمتان سوزش یا درد داشت، احتمالا مشکل دیگری دارید. اپی اسکلریت بینایی را متاثر نمی کند و باعث آسیب ماندگار چشم نمی شود. اگر سابقه اپی اسکلریت داشته اید، می تواند مجددا عود کند؛ اما معمولا در همان چشم تکرار می شود و اگر در دو چشم بوده معمولا دوباره در هر دو چشم عود می کند.
تشخیص اپی اسکلریت
با معاینه چشم پزشکی تشخیص اپی اسکلریت داده می شود.ممکن است برای تشخیص اینکه کدام لایه سطح چشم گرفتار است،چشم پزشک در چشمتان قطره بریزد.
درمان اپی اسکلریت چیست؟
معمولا اپی اسکلریت ساده نیاز به درمان ندارد و طی یک هتته تا ده روز خودبخود بهبود می یابد. برای برطرف شدن تحریک یا قرمزی چشم ممکن است چشم پزشک قطره نرم کننده تحویز کند.ممکن است داروی شد التهاب غیر استیروئیدی مثل بروفن نیز تجویز شود.
می توان از کمپرس سرد چشم ها کمک گرفت. نوع ندولار اپی اسکلریت نیز معمولا خود به خود بهبود می یابد؛ اما باعث ناراحتی بیشتری می شود و تا بهبودی زمان بیشتری طول می کشد. اگر اپی اسکلریت عود کرد ممکن است برای بررسی بیماری های زمینه ای چشم پزشک آزمایش خون در خواست کند.