علت آب مروارید: بررسی علل شایع و عوامل خطرناک مرتبط با بیماری کاتاراکت
آب مروارید (کاتاراکت) یکی از شایع‌ترین بیماری‌های چشمی است که باعث کاهش بینایی می‌شود و در اغلب موارد با افزایش سن همراه است. این بیماری به علت ایجاد تغییرات در شفافیت لنز چشم، باعث تاری دید و در نهایت کوری می‌شود. آب مروارید معمولاً به تدریج پیشرفت می‌کند و در صورتی که درمان نشود، می‌تواند تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد. این مقاله به بررسی علت‌های آب مروارید، علائم، عوامل خطر، و روش‌های درمانی آن می‌پردازد.
آب مروارید چیست؟
آب مروارید به هر نوع کدر شدن لنز چشم گفته می‌شود که باعث اختلال در عبور نور و کاهش دید می‌شود. لنز چشم به طور طبیعی شفاف است و به متمرکز کردن نور بر روی شبکیه کمک می‌کند. با پیشرفت آب مروارید، لنز کدر شده و نور نمی‌تواند به درستی به شبکیه برسد، که نتیجه آن کاهش تدریجی دید است.
علت‌های آب مروارید
آب مروارید به‌طور کلی به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که عبارتند از:
-
پیری (سن):
پیری شایع‌ترین علت آب مروارید است. با افزايش سن، پروتئین‌های موجود در لنز چشم شروع به تجزیه و تغییر شکل می‌کنند که این تغییرات موجب کدر شدن لنز می‌شود. این نوع آب مروارید معمولاً پس از 60 سالگی شروع به ظهور می‌کند.
-
ژنتیک و وراثت:
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در بروز آب مروارید، ژنتیک است. افرادی که در خانواده‌شان سابقه ابتلا به آب مروارید دارند، بیشتر در معرض خطر این بیماری قرار دارند.
-
اصابت ضربه به چشم:
ضربه به چشم یکی از علل کمتر شناخته‌شده است که می‌تواند موجب آب مروارید شود. آسیب‌های فیزیکی به چشم می‌تواند باعث تغییرات در ساختار لنز شود و این امر منجر به بروز آب مروارید در سنین پایین‌تر از حد معمول گردد.
-
دیابت:
افراد مبتلا به ديابت به دلیل تغییرات متابولیکی و افزایش سطح قند خون، بیشتر در معرض ابتلا به آب مروارید قرار دارند. دیابت می‌تواند باعث تجمع آب و پروتئین‌های غیرطبیعی در لنز شود و در نتیجه کدر شدن لنز را به دنبال داشته باشد.
-
استفاده طولانی‌مدت از داروهای استروئیدی:
مصرف طولانی‌مدت داروهای استروئیدی مانند پردنیزون، می‌تواند خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهد. این داروها می‌توانند باعث تغییرات شیمیایی در لنز چشم شوند که به کدر شدن آن می‌انجامد.
-
قرارگیری در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید:
قرار گرفتن در معرض نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش (UV) به مدت طولانی می‌تواند در طول زمان به لنز چشم آسیب برساند و موجب بروز آب مروارید شود.
-
سیگار کشیدن:
مصرف سیگار یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهد. تحقیقات نشان داده است که افراد سیگاری به مراتب بیشتر از افراد غیرسیگاری دچار آب مروارید می‌شوند.
-
سایر بیماری‌ها:
برخی بیماری‌ها مانند فشار خون بالا و اختلالات متابولیک نیز می‌توانند خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهند.
عوامل خطر آب مروارید
عوامل مختلفی می‌توانند خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
- سن بالا: با افزایش سن، احتمال ابتلا به آب مروارید بیشتر می‌شود.
- سابقه خانوادگی: داشتن سابقه فامیلی از آب مروارید، احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.
- مصرف الکل و سیگار: مصرف مواد مخدر و سیگار خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش می‌دهد.
- ابتلا به بیماری‌های دیگر: بیماری‌هایی همچون دیابت و فشار خون بالا می‌توانند زمینه‌ساز ابتلا به آب مروارید شوند.
تشخیص و درمان آب مروارید
تشخیص آب مروارید معمولاً از طریق معاینه چشم توسط چشم‌پزشک انجام می‌شود. برای این کار، پزشک از روش‌های مختلفی مانند معاینه چشم با چشم‌پزشکی تخصصی، تست‌های بینایی، و تست‌های دقت دید برای شناسایی آب مروارید استفاده می‌کند.
در صورتی که آب مروارید تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی بیمار بگذارد، درمان آن معمولاً از طریق جراحی آب مروارید انجام می‌شود. در جراحی، لنز کدر شده برداشته می‌شود و معمولاً با لنز مصنوعی جایگزین می‌شود.
نتیجه‌گیری
آب مروارید یکی از بیماری‌های شایع چشمی است که بیشتر در پیری ایجاد می‌شود، اما عوامل دیگری مانند دیابت، مصرف داروهای استروئیدی، و آسیب‌های فیزیکی به چشم نیز می‌توانند موجب بروز این بیماری شوند. درک علل این بیماری و عوامل خطر آن می‌تواند به پیشگیری و درمان به موقع کمک کند.
برای کسب اطلاعات کاملتر و مشاوره برای مناسب ترین و جدیدترین روش عمل جراحی آب مروارید و اصلاح مشکلات همراه مثل پیرچشمی و آستیگماتیسم می توانید با مرکز چشم پزشکی دکتر نادری تماس بگیرید.
مقالات و منابع علمی:
-
Title: "Cataract Formation: Causes, Pathophysiology, and Treatment Options"
Journal: Ophthalmology Clinics of North America
-
Cataract Risk Factors Stanford Health Care
-
Title: " The Connection Between Diabetes and Cataracts
Journal: yesurgeryguide.org