لیزیک و زایمان طبیعی
برای بسیاری از بانوانی که به علت عیوب انکساری (ضعیفی) چشم از عینک و یا لنز تماسی استفاده می کنند و تصمیم به انجام عمل لیزیک، و سایر اعمال جراحی لیزری عیوب انکسار مثل فمتولیزیک، اسمایل، اپی لیزیک، لازک، پی آر کی و ترانس پی آر کی دارند، این نگرانی وجود دارد که انجام زایمان طبیعی بعد از عمل لیزیک به علت فشارهای حین زایمان ممکن است اثرات نامطلوبی بر روی چشم بگذارد. بر مبنای تجربیات و مطالعات متعدد، چنین تصوری نادرست است و از طرفی هیچ مطالعه یا تحقیق معتبری نیز در مورد اثرات منفی فشار و انقباضات حین زایمان طبیعی بر روی نتیجه عمل لیزیک گزارش نشده است.
از طرف دیگر هیچ مانعی هم برای بارداری این افراد وجود ندارد. چون بعضی از خانم ها تصور می کنند که اگر هم بارداری پیش آمد، باید با عمل سزارین فرزندشان را بدنیا بیاورند و زایمان طبیعی می تواند منجر به پارگی شبکیه و نابینایی شود؛ در صورتیکه لیزیک و دیگر اعمال جراحی عیوب انکساری هیچگونه ریسکی را برای حاملگی و یا زایمان طبیعی ایجاد نمی کند. اما انجام عمل لیزیک و سایر اعمال جراحی عیوب انکسار در دوران بارداری و شیردهی به دلیل تغییرات هورمونی که در بدن زنان اتفاق می‌افتد، توصیه نمی‌شود.
زمان مناسب بارداری پس از انجام عمل جراحی لیزیک چه زمانی است؟
باردار شدن یکسال بعد از عمل لیزیک توصیه می‌شود. پس از انجام عمل لیزیک یا سایر جراحی های لیزری عیوب انکسار چند ماه طول می کشد تا قرنیه ترمیم شده و نتیجه عمل به حد ایده آل خود برسد. بارداری زود هنگام باعت تغییرات هورمونی می شود که می تواند بر نتیجه عمل تاثیرگذار باشد. از طرفی در حاملگی تحت تاثیر این تغییرات هورمونی میزان عیب انکساری تغییر می کند. همچنین استفاده از قطره های کورتون در دوره بعد از عمل ممکن است عوارض بالقوه نامطلوبی بر جنین داشته باشد. به این دلایل باید فاصله زمانی مناسبی بین انجام عمل لیزیک و یا سایر عمل های لیزری عیوب انکسار با باداری در نظر گرفته شود.
آیا زایمان طبیعی بر شبکیه و یا سایر قسمت های چشم اثر نامطلوبی دارد؟
علت این پرسش و دلواپسی این است که اکثر افرادی که تحت عمل لیزیک قرار می گیرند، نزدیک بین هستند. بعلت اینکه در افراد نزدیک بین معمولا نازکی شبکیه و تغییراتی در شبکیه وجود دارد که شانس جدا شدگی شبکیه را بیشتر می کند، این نگرانی وجود دارد که فشارهای زایمانی سبب پارگی شبکیه گردد. باید دانست که در چشمهای نزدیک بین، اندازه کره چشم بزرگتر از حد معمول می باشد و هرچه نزدیک بینی بالاتر باشد، اندازه کره چشم به همان نسبت بزرگتر خواهد بود. در نتیجه و بعلت بزرگی اندازه کره چشم، تغییراتی بصورت نازکی و دژنرسانس در شبکیه، علی الخصوص در محیط شبکیه رخ می دهد که بصورت نسبی شانس پارگی شبکیه را در افراد نزدیک بین نسبت به افراد نرمال بالا می برد. پس بطور کلی شانس پارگی شبکیه در افراد نزدیک بین بیشتر از افراد دیگر می باشد.
علی رغم تئوریهای موجود، در مطالعات انجام شده هیچگاه اثبات نشده است که عمل لیزیک و دیگر اعمال جراحی لیزری مانند لازک و پی آر کی، احتمال پارگی شبکیه را در این افراد بالاتر ببرد. بنابراین نزدیک بین ها بدون توجه به اینکه عمل لیزیک را انجام داده یا نداده اند، ریسک پارگی شبکیه در آنها یکسان می باشد. این یکسانی ریسک در مورد بانوانی که نزدیک بین هستند، چه لیزیک کرده باشند یا نکرده باشند، چه حامله باشند یا نباشند، نیز صدق می کند. حال صحبت در این است که آیا حاملگی و زایمان طبیعی نیز به ریسک پارگی شبکیه چیزی اضافه می کند یا نه. حاملگی و تغییرات هورمونی زمان حاملگی بصورت فیزیولوژیک تغییراتی در چشم ایجاد می کند ولی هیچگاه ریسک اضافی برای شبکیه و ایجاد پارگی در آن، ایجاد نمی کند.
آیا در بیماران با سابقه لیزیک زایمان طبیعی مناسب تر است یا سزارین؟
هر چند در کل، هم تمایل بانوان حامله و هم تمایل همکاران متخصص زنان و زایمان به عمل سزارین بیشتر از زایمان طبیعی است، ولی تا کنون هیچگونه دلیل علمی بر اینکه نزدیک بینی بالا و یا سابقه عمل لیزیک منعی برای زایمان طبیعی باشد، ارائه نشده است.
تو صیه می شود در خانم هایی که قصد زایمان طبیعی را دارند و نزدیک بینی با شماره های بالا دارند، چه عمل عیوب انکسار انجام داده باشند یا انجام نداده باشند،در ماه های آخر حاملگی معاینه شبکیه انجام دهند تا اگر پاتولوژی خاصی داشته باشند، درمان شوند.