التهاب عفونی ملتحمه یا کنژنکتیویت عفونی  

ملتحمه لایه بافتی نازک و شفافی است که صلبیه (اسکلرا) را می پوشاند. ملتحمه خارجی ترین لایه پوششی کره چشم است. کنژنکتیویت یا التهاب ملتحمه، التهاب و عفونت این لایه است. علل عفونت ملتحمه چشم معمولاً عفونتهای ویروسی یا باکتریایی است. کنژنکتیویت ممکن است منجر به بروز احساس وجود خارجی در یک یا هر دو چشم شود. در موقع بیدار شدن، ممکن است چشم پر از ترشحات باشد. سفیدی چشم نیز قرمز می شود. وجود التهاب سبب می شود که عروق سطح کره چشم گشاد شده و در مقایسه با قبل بیشتر مشخص شوند و همین عامل سبب می شود که سفیدی چشم قرمزتر شود. 

         فیلم عفونت ملتحمه (کنژنکتیویت) Conjunctivitis Video

علائم و نشانه های التهاب عفونی ملتحمه

شایعترین علائم و نشانه های کنژنکتیویت عفونی شامل احساس جسم خارجی، خارش، آبریزش و یا قرمزی در یک یا هر دو چشم ، تاری دید و حساسیت به نور، تورم پلک ها و وجود انواع ترشحات در یک یا هر دو چشم است. وجود ترشحات و قی باعث می‌شود هنگامی که فرد از خواب بیدار می‌شود، پلک‌هایش به هم چسبیده باشند. 

علل التهاب عفونی ملتحمه

التهاب عفونی ملتحمه در اثر باکتری‌‌ها و ویروس‌هایی مانند ویروس سرماخوردگی و در کودکان به علت برخی از بیماری‌های عفونی مانند عفونت گوش، سینوزیت و گلودرد ایجاد می‌شود؛ اما شایعترین علت ویروسها می باشند. گاهی اوقات نوزادان ثانویه به عدم باز شدن کامل مجرای اشکی نیزمی توانند مبتلا به عفونت سطح چشم شوند. در ورم ملتحمه باکتریایی یا ویروسی، معمولاً یک یا هر دو چشم مبتلا می شوند. اگر همراه با التهاب و عفونت ملتحمه، علائم سرماخوردگی را نیز دارید، احتمالا عفونت از نوع ویروسی است. ویروس یکی از رایج‌ترین علت ایجاد التهاب ملتحمه است. اگر چشم‌هایتان ترشحات زرد ضخیمی تولید می‌کند و باعث می‌شود پلک‌هایتان به هم چسبیده و متورم شوند، احتمالا دلیلش وجود باکتری‌هایی مانند باکتری استافیلوکوک، استرپتوکوک یا هموفیلوس است. 

عوامل زمینه ساز ابتلاء به التهاب عفونی ملتحمه

عوامل خطر که ابتلا را افزایش میدهند شامل تماس با فردی که مبتلا به ورم ملتحمه باکتریائی یا ویروسی شده است میباشد . انواع ویروسی و باکتریایی معمولاً بسیار مسری بوده و فرد مبتلا میتواند تا 7 الی 14 روز بعد از شروع علائم سبب سرایت بیماری به دیگران شود.

راه های انتقال عفونت ملتحمه

راه‌های گسترش التهاب ملتحمه عبارتند از:

• - تماس مستقیم:

هنگامی که فرد مبتلا به التهاب ملتحمه به ترشحات چشمش دست بزند و سپس دستش را به فرد دیگری بزند.

• - تماس غیر مستقیم:

هنگامی که فرد سالم به یک شی آلوده به ویروس مثل دستمال کاغذی دست بزند یا شی آلوده با چشم فرد سالم تماس داشته باشد.

• - قطرات سرفه یا عطسه:
• هنگامی که التهاب ملتحمه در اثر سرماخوردگی معمولی ایجاد شده باشد، قطرات ناشی از سرفه یا عطسه باعث گسترش بیماری می‌شوند.                 

پیشگیری از ابتلاء به عفونت ملتحمه

ورم ملتحمه چشم از طریق ترشحات چشمی انتشار می‌یابد که حاوی ویروس یا باکتری بوده و منجر به ورم ملتحمه چشم می‌شود. دست زدن به چشم عفونی‌شده هم باعث می‌شود ترشحات روی دست شما بماند. وقتی ترشحات روی دستتان باقی مانده است، در صورت لمس چشم یا هر چیزی، ویروس یا باکتری منتشر خواهد شد.

1. برای پیشگیری از التهاب ملتحمه عفونی، دستتان را با آب گرم و صابون به خوبی بشوید. همچنین نباید کسی از وسایل شخصی تان، از جمله قطره چشم، دستمال، پماد چشم، لیف حمام، حوله یا رو بالشتی استفاده کند.
2. پس از دست زدن به چشمتان، دستتان را بشویید و گاز یا پنبه‌های استفاده شده را دور بیندازید. حوله و دیگر پارچه‌هایی که استفاده کرده اید را جدا از دیگر لباس‌های افراد خانواده، و در آب گرم بشویید تا از انتقال عفونت جلوگیری شود.
3. از دست دادن و روبوسی افراد مبتلا و سالم اجتناب شود.
4. تا زمانی که عفونت چشم به طور کامل خوب نشده، از لوازم آرایش چشم استفاده نکنید؛ چرا که با این محصولات، مجددا عفونت را منتقل خواهید کرد. اگر عفونت چشم‌تان به خاطر باکتری یا ویروس ایجاد شده، لوازم آرایش قدیمی خود را دور ریخته و محصولات جدیدی بخرید.
5. از لوازم آرایش مشترک مخصوص چشم استفاده نکنید.
6. از جای لنز یا محلول لنز مشترک به هیچ وجه استفاده نکنید.
7. از داروهای چشمی مشترک استفاده نکنید.
8. اگر کودکتان مبتلا به عفونت سطح چشم بوده و یا عفونت چشم در مدرسه آنها شیوع پیدا کرده است از تماس آنها با سایرین ممانعت کنید. بسیاری از مدارس کودکان مبتلا را به خانه می فرستند.

درمان التهاب عفونی ملتحمه

درمان التهاب عفونی ملتحمه به علت آن بستگی دارد. التهاب ملتحمه ویروسی توسط ویروس ایجاد شده است و معمولا پس از یک هفته به خودی خود برطرف می‌شود. پزشک توصیه می‌کند که با شستشوی چشم‌ها با آب ولرم و پاک کردن ترشحات، چشم ها را تمیز نگه دارید. استفاده از یک کیف آب گرم کمی شما را تسکین می‌دهد. یک پارچه تمیز را در آب گرم فرو برده و آن را روی چشمتان بگذارید. 

اگر بیماری در اثر باکتری ایجاد شده باشد، پزشک پماد یا قطره آنتی بیوتیک تجویز می‌کند. قبل و بعد از دست زدن به چشمتان، دستتان را بشویید. هیچوقت داروها را با کسی به صورت شریکی استفاده نکنید و قطره‌ها یا پمادهای تاریخ گذشته را مصرف نکنید. داروهای تاریخ گذشته، استریل نیستند و ممکن است عفونت را تشدید کنند. حتی اگر علائم بیماری برطرف شدند، حتما دوره درمان با آنتی بیوتیک را کامل کنید. در غیر این صورت، ممکن است عفونت برگردد.

ممکن است از سایر انواع قطره های چشمی جهت درمان استفاده شود که شامل آنتی هیستامین ها، ضد اختقانها، کورتونها و قطره های ضدالتهابی می باشند. 

لازم به ذکر است که نباید انتظار داشت که با شروع درمان با قطره یا پماد آنتی‌بیوتیک بلافاصله عفونت بهبود یابد و معمولاً این بیماری باید سیر خود را طی کرده و به تدریج بهبود ‌یابد. در بعضی موارد مانند عفونت‌های چشمی کودکان زیر ۵ سال با بعضی باکتری‌ها مثل هموفیلوس یا میکروب سوزاک علاوه بر درمان موضعی باید درمان با آنتی بیوتیک خوراکی یا تزریقی نیز انجام شود.