سوختگي هاي شيميايي چشم

سوختگي هاي شيميايي چشم يک اورژانس چشم پزشکي محسوب مي شوند .  اقدام درماني قبل از هر کاري شستشوى فورى چشم با آب شير در محل حادثه و قبل از انتقال بيمار است.  سوختگي هاي شيميايي چشم معمولاً در اثر آسيب شغلي بوجود مي آيند .

سوختگي هاي شيميايي به دو گروه قليايي و اسيدي تقسيم مي شوند . که در بين اين دو گروه آسيب ناشي از مواد قليايي به‌علت نفوذ راحت‌تر به چشم و بقاء طولاني تر، شديدتر از مواد اسيدي است و در بين مواد قليايي آمونياک از همه خطرناکتر است.

در سوختگى قليائى علت افزايش فورى فشار داخل چشم، انقباض عضلات مژگانی و آسيب شبکه ترابکولار است و علت افزايش ديررس فشار داخل چشم ( ۴-۲ ساعت بعد)، آزادسازى پروستاگلاندين‌ها (و تشديد يووئيت ناشى از آنها) مى‌باشد. در اين موارد تشخيص يووئيت، به‌علت کدورت قرنيه، مشکل است. سلامت عروق ملتحمه و صلبيه و اپى‌تليوم اطراف ليمبوس تعيين‌کننده پيش‌آگهى هستند.

اساس درمان ، پاک کردن چشم ها از ماده شيميايي است . براي اين کار به محض وقوع حادثه بايد چشم ها را با آب فراوان شستشو داد . مهم نيست که آب استريل باشد يا نباشد تنها شستشوي فوري چشم ها آنهم به مدت طولاني است که اهميت دارد . گاهي براي شستشوي چشم ها به چندين ليتر مايع نياز است ، در صورت در دسترس بودن سرم نرمال سالين يا رينگر بهتر است چشم ها را با آنها شستشو داد.

در هنگام شستشو ممکن است بيمار درد داشته باشد . مي توانيد چشم ها را ابتدا با قطره بي حس کننده بي حس کنيد. در هنگام شستشوی چشم ها دقت کنيد که حتماً پشت پلک ها را نيز شستشو دهيد. باید تا ايجاد pH برابر با ۷/۷-۳/۷ در فورنيکس ها شستشو را ادامه داد.

نکته حائز اهمیت این است که هيچ گاه براي شستشوي چشم ها از محلول هاي اسيدي يا قليايي استفاده نکنيد. پس از شستشوي چشم ها در اولين فرصت به چشم پزشک مراجعه کنيد . چشم پزشک پس از شستشوی کامل چشم ها و در صورت وجود اجسام خارجی، خارج کردن آنها، از داروهای مسکن، قطره های سایکلوپلژیک (گشاد کننده مردمک)، قطره های استروئید، قطره های آنتی بیوتیک موضعی و مسکن های خوراکی برای درمان استفاده می کند.

سایر تمهیدات و داروهایی که ممکن است استفاده شوند، شامل: قطره ويتامين C و سيترات براى پيشگيرى از ذوب شدن قرنيه، مهارکنندگان کلاژناز نظير استيل سيستئين، درمان اسيب قرنيه با تارسورافي، لنزهاى تماسى و...  و همچنین پيگيرى درازمدت از نظر عوارض ديررس (گلوکوم زاويه بسته، اسکار قرنيه، سيمبلفارون، انتروپيون و کراتيت سيکا) می باشد.