دید شبانه یا بینایی در شب

دید  شبانه توانایی دیدن در شرایط کم نور است. چند تفاوت اصلی بین بینایی در روز و دید در شب وجود دارد:

     هنگام تاریکی هوا  مردمک بزرگتر می شود و اجازه ورود نور بیشتری را به داخل چشم می دهد.
     نوعی سلول متفاوت و حساس تر در شبکیه چشم - سلول های استوانه ای - نور را برای دید در شب جمع می کند.
     دید در شب نسبتاً یا کاملاً سیاه و سفید است. در این شرایط نوری دید رنگ بسیار ضعیف است.

دید در شب که دید اسکوتوپیک نیز نامیده می شود، توانایی طبیعی ما برای دیدن در تاریکی را توصیف می کند. برای دید خوب در شب نیاز به همکاری ظریف بین اجزای آناتومیک و اپتیکی چشم  به ویژه مردمک چشم و شبکیه چشم است تا دید بهترین بینایی را تامین کنند.
مردمک در نور کم بیشتر باز می شوند زیرا چشمان ما سعی می کنند تا حد ممکن نور را برای کمک به دیدن ما جمع کنند. وقتی نور کافی وجود دارد، مردمک چشم ما کوچک می شود زیرا برای دیدن راحت به نور اضافی نیاز ندارند.
این روند طبیعی یکی از دلایل داشتن دید در شب است، اما این کل ماجرا نیست. برای دید خوب، باید به سلولهای میکروسکوپی پشت چشم نگاه کنیم. میلیونها سلول اسوانه ای و مخروطی شکل در شبکیه هر چشم وجود دارد. این گیرنده های استوانه ای و مخروطی برای بینایی ما حیاتی هستند و هر نوع از اینها دریافت تصویر در شرایط نور خاصی بهتر هستند. اگرچه  گیرنده های مخروطی در ثبت نورهای روشن، رنگ ها و جزئیات ظریف بسیار عالی هستند ، اما برای کمک به دیدن شما در تاریکی خیلی خوب نیستند - و بینایی شب عمدتا توسط گیرنده های استوانه ای تامین می شود..
سلولهای گیرنده استوانه ای در دید محیطی برتری دارند و نسبت به فوتون های نور حساسیت بیشتری نشان می دهند، که باعث می شود در شرایط کم نور بسیار مفید باشند. بدون وجود سلول های که در شبکیه چشم ما، هر نوع تاریکی عملاً کور کننده خواهد بود.
تنها نکته این است که اسوانه ای ها نمی توانند رنگ را پردازش کنند. به همین دلیل دید در شب ما معمولاً به صورت سیاه و سفید ظاهر می شود. دفعه دیگر که در یک اتاق خواب تاریک خوابیده اید، به اطراف نگاه کنید. دید شما احتمالاً خیلی رنگارنگ نخواهد بود.

در مورد مشکلات بینایی شب چه باید کرد؟

اگر احساس کردید که دید شبانه شما بدتر می شود، باید برای معاینه کامل به چشم پزشک مراجعه کنید. کاهش دید در شب می تواند نشانه ای از بیماری های وخیم چشم، اثر جانبی موقتی سایر بیماری ها  یا بخشی طبیعی از پیری باشد. هیچ درمان خانگی یا تمرینی برای بهبود دید در شب وجود ندارد. درمان طبی سریع هر نوع بیماری زمینه ای تا حد امکان بینایی را حفظ می کند. چشم پزشک می تواند در تشخیص علت آن و بهترین روش درمانی به شما کمک کند.

ما در تاریکی چگونه می بینیم؟

در تاریکی، عنبیه بازتر می شود و مردمک را بزرگتر می کند. این اتساع، نور بیشتری را به چشم وارد می کند.  بنابراین نور بیشتری به شبکیه چشم می رسد. شبکیه ، بافت حساس به نور در پشت چشم، دو نوع سلول گیرنده نوری دارد: سلول های استوانه ای  و سلولهای مخروطی.  دید رنگی که در نور شدیدتر درک می شود توسط سلولهای مخروطی دریافت می شود. سلول های استوانه ای در نور کم بسیار حساس ترند، اما فقط دید سیاه و سفید ایجاد می کنند.
در شرایط تاریک، اکثر سلولهای استوانه ای شبکیه فعال هستند، اما فقط تعداد معدودی از مخروطی ها کار می کنند. به همین دلیل وقتی هوا تاریک است، دید بصورت  نسبی یا کامل سیاه و سفید است. وقتی مقدار نور تقریباً به آنچه در یک شب پرستاره مشاهده می کنید، می رسد گیرنده های  مخروطی  شروع به فعالیت می کنند و در درک دید رنگ شرکت می کنند. اگر گیرنده های استوانه ای به دلیل بیماری یا آسیب از کار بیفتند، فرد ممکن است دید در شب را از دست بدهد و در تاریکی دیگر قادر به دیدن نخواهد بود.

افراد با دید در شب چه مشکلاتی دارند؟

برخی از رایج ترین مشکلاتی که افراد در شب مشاهده می کنند عبارتند از:
    مشکل در دیدن اشیایی که از شما فاصله دلرند.
    تاری دید
    تابش خیره کننده یا هاله های اطراف چراغ
مشکل در دید شب می تواند خطر زمین خوردن را افزایش دهد و رانندگی ایمن را سخت کند.
با گشاد شدن مردمک چشم در تاریکی، بعضی از افراد نسبت به زمانی که نور شدیدتر است، نزدیک بین تر می شوند.  نزدیک بینی شبانه باعث ابهام اشیاء دور می شود. این وضعیت ممکن است به معنی نیاز به عینک یا تغییر در قدرت عدسی عینک یا عدسی تماسی شما باشد.

برخی از بیماری ها و شرایطی که می توانند بینایی شبانه را تحت تأثیر قرار دهند عبارتند از:
    آب مروارید  - مشکل در دیدن یا رانندگی در شب می تواند یکی از اولین علائم آب مروارید باشد. آب مروارید می تواند باعث تاری دید یا کاهش بینایی شود و باعث افزایش تابش خیره کننده ، هاله یا پخش نور ناشی از نورهای روبرو و چراغ های خیابان شود.
    گلوکوم - گلوکوم قبل از آسیب رساندن به بینایی مرکزی، ابتدا به بینایی محیطی حمله می کند.  با اختلال کارکرد قسمتهایی از شبکیه چشم بینایی روزانه و شبانه تحت تأثیر قرار می گیرد.
    دژنراسیون ماکولا-  با تغییراتی که به علت تخریب ماکولا (لکه زرد شبکیه) در شبکیه چشم ایجاد می شود، اعوجاج و لکه های کور می توانند در دید روز و شب مشاهده شوند.
    بیماری های شبکیه از جمله رتینیت پیگمنتوزا -  بیماری هایی نظیر رتینیت پیگمنتوزا که مستقیماً بر شبکیه تأثیر می گذارند، در ابتدا به بینایی در نور کم آسیب می رسانند.  زیرا سلول های استوانه ای بسیار بیشتری در شبکیه چشم وجود دارد. سلول های استوانه ای بیشتر در قسمت های محیطی شبکیه، جایی که آسیب ممکن است شروع شود،  تجمع دارند.
    کمبود ویتامین A  - شب کوری (نیکتالوپی) یکی از اولین علائم کمبود ویتامین A است. کمبود ویتامین A تولید رودوپسین، رنگدانه ای که سلول های گیرنده استوانه ای شما باید در نور کم ببینند،  را کاهش می دهد.

شب کوری مادرزادی -     چندین شرایط ژنتیکی می تواند دید در شب را کاهش یا مسدود کند.
    عیب انکساری -  اگر به عینک یا لنز تماسی نیاز دارید یا به نسخه جدیدی نیاز دارید، دید در شب شما دقیقاً مانند بینایی در روز تار خواهد بود.
    جراحی انکساری -  (عمل های  لیزیک، فمتولیزیک، اسمایل، اپی لیزیک، لازک، پی آر کی، ترانس پی آر کی). تغییر در شکل قرنیه می تواند بر نحوه انکسار نور تأثیر بگذارد و باعث پخش نور و هاله بینی در طول شب شود.

دید در شب چگونه آزمایش می شود؟

برای ارزیابی بینایی شبانه ، ممکن است چشم پزشک از شما شرح حال بگیرد، چشمتان را معاینه کند و بینایی شما را اندازه گیری کند. یکی از تست های معمول چارت حساسیت به کنتراست Pelli-Robson است. مانند تست چشم حروف اسنلن Snellen است، اما دارای حروف با شدت های مختلف خاکستری است. این آزمون میزان تشخیص تفاوت اشکال خاکستری روشن و کاغذ سفید زمینه ای را اندازه گیری می کند.