پرش پلک Eyelid Twitch

 ممکن است لرزش و پرش یک یا دو پلکتان را گهگاهی تجربه کرده باشید. اکثر مردم در طول زندگی خود دچار انقباضات جزئی پلک چشم  می شوند. اگر دچار این حالت باشید، ممکن است یک حرکت غیر ارادی را که هر چند ثانیه، یک تا دو دقیقه طول می کشد و یا عود می‌کند را تجربه کنید.

پرش پلک گاه یک طرفه و گاه دو طرفه است. دامنه این حرکات از انواع ظریف و خفیف تا انواع شدید و آزاردهنده متغیر است.

برخی افراد، اسپاسم های مکرر در طول روز را تجربه می کنند. علائم می توانند روزها، هفته ها یا حتی ماه ها بعد دوباره برگردند. این حالت می تواند استرس های روحی زیادی ایجاد کند و با زندگی فرد تداخل داشته باشد. معمولاً  مشکل پرش پلک توام با  حساسیت به نور و پلک زدن‌های سریع است.

تیک پلک

تیک پلک، حرکات سریع پلک می باشد که گاه به صورت پلک زدن غیرارادی بروز می کند. معمولاً اختلال بینایی نمی دهد. افزایش استرس ها علت اولیه تیک می باشد و اغلب در روزهایی که فرد دچار اضطراب و استرس شده رخ می دهد.   

انقباض پلکها یا بلفارواسپاسم

در جدی ترین شکل، انقباض پلک می تواند مزمن شود. این حالت می تواند باعث چشمک زدن مداوم و دوبینی شود. اگر منجر به شرایطی شود که در آن باز نگه داشتن چشم فرد مشکل باشد، می تواند باعث اختلال دید شدید شود. 

در بلفارواسپاسم اولیه که اغلب خانم ها را در دهه پنجم مبتلا می کند، پرش دو طرفه پلک ها، که بتدریج بر شدت آن افزوده می شود، بروز می کند. در بیماری عصبی دیگری، عضلات یک طرف صورت دچار انقباض های غیرارادی می شود و به نام اسپاسم نیمه صورت (Hemifacial Spasm) می نامند.

علل پرش پلک

عواملی مثل خستگی و کار مداوم بی وقفه، کم خوابی، مصرف مفرط مواد حاوی کافئین(قهوه و چای و ...)و اضطراب و استرس می‌توانند به ایجاد پرش پلک منتهی شوند، همچنین در افرادی که دچار خستگی چشم هستند، پرش مکرر پلکی به وفور دیده می‌شود.

مصرف الکل و استعمال دخانیات، مصرف برخی از داروهای ضدصرع و ضدسایکوز و کمبود برخی املاح در بدن بخصوص کمبود منیزیم و پتاسیم از سایر عوامل ایجاد کننده پرش پلک می باشند.

برخی بیماریهای بافتهای سطحی چشم مثل بلفاریت، آلرژی چشم، خشکی چشم، عفونت و تحریک قرنیه و ملتحمه و غیره، هم از عوامل بروز پرش پلک می باشند.برخی بیماریهای سیستم عصبی هم سبب تیک پلک می شوند.

درمان پرش پلک

معمولاً اصلاح سبک زندگی و تنظیم الگوی خواب و استراحت و پرهیز از مواجهه با تنش و استرس می‌تواند از بروز پرش پلک‌ها جلوگیری کند.

در مواردی احتیاج به تجویز آرام بخش ها و ضد اضطرابها می باشد ولی اثر داروها موقتی بوده و باید علت زمینه ای را برطرف کرد.  در موارد نادری احتیاج به تزریق آمپول بوتوکس در پلک ها و یا حتی احتیاج به جراحی در پلک ها می باشد.

در موارد ‌حادی که پرش پلک‌ها به مدت طولانی تداوم پیدا کند و برای فرد آزار دهنده باشد، انجام تدابیر درمانی تخصصی‌تر مثل تزریقات برای فلج ساختن عضلات درگیر که در فواصل زمانی سه ماهه صورت می‌پذیرد و یا انجام اعمال جراحی به منظور خارج کردن عضلات در چشم مبتلا، از دیگر تدابیری است که در موارد مقتضی بعد از ارزیابی‌های لازم توسط متخصص و در صورت ادامه پرش پلک‌ها صورت می‌گیرد.

  اجتناب از اضطراب و استرس های زندگی، اجتناب از تماشای طولانی مدت تلویزیون و یا کار با کامپیوتر و خیره شدن به نور شدید،  خواب کافی،   عدم مصرف الکل و دخانیات،  کاهش و یا عدم مصرف قهوه و چای،   مصرف غذاهای سرشار از ویتامین و پتاسیم بخصوص موز،اجتناب از مالش شدید چشم ها،  درمان بیماریهای سطحی چشم، مثل خشکی چشم می تواند به بهبود مشکلتان کمک کند.

در موارد ذیل باید به پزشک مراجعه کرد:

•   اگر تیک طولانی شده و در عرض یک هفته بهبود نیابد.
•   اگر تیک توأم با قرمزی چشم، تورم پلک، ترشح چشم  وغیره باشد.
•    اگر علاوه بر عضلات پلک ها، سایر عضلات صورت درگیر شوند.
•   اگر تیک توأم با سایر علائم عصبی باشد.