آسیب های چشمی و ایمنی چشم ها
سلامت چشممان را ممکن است به آسانی به خطر بیندازیم و یک عمردچار خسران و پشیمانی شویم. تصور کنید که تا دیروز چشمانی سالم داشته و بر اثر تصادف از امروز دیدتان طوری کم شود که قادر به رانندگی یا مطالعه نباشید. زندگیتان به کلی تغییر خواهد کرد و هرگز فرد قبلی نخواهید بود. حال تصور کنید که با زدن عینک های ایمنی یا رعایت اصول ایمنی بتوانید از این حوادث جلوگیری کنید.
علل شایع آسیب های چشمی
گر چه در ایران آمار دقیقی از حوادث چشم نداریم؛ اما بر اساس آمار مرکز پیشگیری از نابینایی آمریکا، سالانه حدود دومیلیون و چهارصد هزار موردآسیب چشمی اتفاق می افتد و تقریبا حدود یک میلیون آمریکایی به درجاتی بینائیشان را از دست می دهند.
طبق تجربیات، استفاده ازعینک ایمنی و رعایت سایر جوانب احتیاطی می تواند از بیش از 90 درصد آسیب های چشم های چشمی جلوگیری کرده یا از شدت آنها بکاهد.
عوامل شایع آسیب های چشمی حین کار عبارتند از:
- پرتاب اجسامی نطیر تکه های فلز، شیشه و پلاستیک
- ذرات ناشی از وزش باد یا هوا (غبار، چوب و خاک)
وسایل (پیچ گوشتی و آچار)- مواد شیمیایی (گازوئیل، روغن، حلال ها، اسید)
- اشعه های مضر (قوس التریکی، اشعه ماوراء بنفش)
در منزل، مواد تمیز کننده و شیمیایی از عوامل شایع آسیب های چشمی محسوب می شوند. سایر عوامل عبارتند از:
- فرمژه
- برس های ریمل و سایر وسایل آرایشی
- ناخن (مثلا زمانی که لنز تماسیتان را می گذارید یا بر می دارید)
- وسایل چمن زنی، باغ و وسایل زراعی
- ذرات ناشی از وزش باد یا معلق در هوا
- طناب تاب
- سقوط از ارتفاع، افتادن از دیوار و ...
- قوطی نوشابه
- اسید باطری
- اسباب بازی یا وسایل با لبه های سخت یا تیز
ضربه های وارده به چشم (به وسیله افراد یا اشیا) عامل بسیاری از آسیب های ورزشی چشم است. علاوه بر برخورد بدن، انگشت یا ناخن ورزشکاران به چشم همدیگر، سایر عوامل آسیب های ورزشی چشم عبارتند از:
توپ بازی یا دیسک هاکی- چوب، پوگان یا راکت
- ذرات معلق در باد و هوا (خاک و خاشاک)
- اشعه ماوراء بنفش نور خورشید
- توپ پینت بال
- ترقه
در اکثر موارد با تمهیدات ساده ای می توان از بروز آسیب های چشمی در محل کار، منزل یا بهنگام بازی جلوگیری کرد. در موقع کار در شرایطی که احتمال آسیب چشمی وجود دارد، حواستان را جمع کنید. هنگام کار اگر وسایل یا اشیاء نزدیک چشم شماست، چند کار را با هم انجام ندهید. برای امنیت بیشتر چشمتان در مواقع ضرورت همواره از عینک های ایمنی، عینک های محافظ یا عینک های ورزشی استفاده کنید.
اگر آسیب چشمی اتفاق افتاد چه بکنیم؟
اگر دچا آسیب چشمی شدید بلافاصله با چشم پزشک یا مرکز چشم پزشکی تماس بگیرید. در صورتیکه در ساعات کاری مطب یا مراکز چشم پزشکی نبود، در تهران با مراکزاورژانس چشم پزشکی مثل بیمارستان های فارابی، لبافی نژاد، امام حسین، نگاه و نور ودر شهرستان ها با اورژانس بیمارستان های چشم پزشکی تماس بگیرید.
بسته به شرایط چشمتان، ممکن است چشم پزشکتان توصیه کند که قبل از رسیدن به مطب چشم هایتان را با آب یا سرم نمکی شستشو دهید یا پیشنهاد کند که مستقیما به مرکز اورژانس بیمارستان چشم پزشکی مراجعه کنید.
اگر از لنز تماسی استفاده می کنید به پزشکتان اطلاع دهید تا به شما بگوید که لنز را بردارید یا تا موقع رسیدن به چشم پزشک آن را در چشمتان نگه دارید.
اگر با مواد شیمیایی سرو کار دارید باید در محل کار سینک دستشویی داشته باشید تا در صورت پاشیدن مواد شیمیایی در چشمتان یا تماس آنها با چشم بتوانید چشم هایتان را با آب شستشو دهید. در صورت تماس با مواد شیمیایی، به مدت چند دقیقه چشم هایتان را زیر آب بشویئد تا مواد شیمیایی رقیق شده و از سطح چشم پاک شوند. یادتان باشد فقط دو تا چشم دارید. از آنها به دقت مراقبت کنید.
عینک های محافظ چه خصوصیاتی دارند؟
برای محافظت از چشم ها در برابر آسیب های احتمالی، همیشه در فعالیت های خطرناک مثل ورزش کردن از عینک محافظ استفاده کنید.
عینکی را انتخاب کنید که عدسی های پلی کربنات مقاوم به ضربه داشته باشد. همچنین مطمئن باشید که فریم عینک نیز در مقابل ضربه مقاوم باشد.
اگر در محیط بیرون کار می کنید یا مرتبا به آفتاب و سایه می روید، از عینک های فوتوکرومیک مناسب استفاده کنید.این شیشه ها به طور اتوماتیک در محیط داخل روشن و دربرابر نور خورشید تیره می شوند و از جنس پلی کربنات نیز وجود دارند.
در بعضی از جشن ها بخصوص در چهارشنبه سوری ترقه بازی مرسوم است. بعضی از وسایل سرگرمی این مراسم مثل فشفشه های نورافشان یا راکتی که برای تفنن استفاده می شوند، می توانند باعث آسیب های جدی بخصوص به چشم ها، سر و صورت، گوش ها و دست ها شوند.
علاوه بر آسیب های ناشی از ترقه، متاسفانه تعدادی افراد نیز هر ساله جانشان را از دست می دهند. ساخت ترقه های دست ساز و یا کوکتل های انفجاری می تواند باعث انفجارهای غیر قابل کنترل و آتش سوزی و انفجار وسیع و مرگ افراد شود.