انواع گلوکوم یا آب سیاه
دو نوع عمده گلوکوم وجود دارد: گلوکوم اولیه زاویه باز و گلوکوم با زاویه بسته (گلوکوم با زاویه تنگ یا باریک).
گلوکوم اولیه زاویه باز
این نوع شایعترین نوع آب سیاه است. شروع آن تدریجی است و دلیل آن عدم تخلیه روان مایع داخل چشم است. در نتیجه، فشار داخل چشم افزایش یافته و آسیب عصب بینایی شروع می شود. این نوع آب سیاه بدون درد است و در اوایل هیچ گونه تغییری در بینایی ایجاد نمی کند.
در بعضی افراد عصب بینایی نسبت به فشار نرمال چشم حساس است. معنی آن این است که نسبت به افراد نرمال در معرض خطر بالاتری قرار دارند. معاینه منظم چشم پزشکی برای یافتن علائم ابتدایی صدمه به عصب بینایی اهمیت دارد.
گلوکوم زاویه باز Open angle glaucoma
فیلم گلوکوم با زاویه باز Open Angle Glaucoma video
گلوکوم با زاویه بسته
گلوکوم با زاویه بسته، گلوکوم با زاویه تنگ یا گلوکوم با زاویه باریک نیز نامیده می شود. این نوع آب سیاه زمانی ایجاد می شود که عنبیه چشم در مجاورت بسیار نزدیک با ساختمان های تخلیه کننده مایع از زاویه چشم باشد. در این افراد عنبیه می تواند زاویه تخلیه کننده مایع از چشم را مسدود کند. این نوع گلوکوم می تواند به دو شکل بروز کند:
1- گلوکوم حاد زاویه بسته
گلوکوم با زاویه بسته ممکن است به صورت ناگهانی و حاد ایجاد شود که به آن گلوکوم حاد زاویه بسته میگوئیم. برای درک این موضوع می توانید تجسم کنید که تکه کاغذی شناور در کف آب سر خورده و تدریجا سوراخ خروجی سینک دستشویی را ببندد. وقتی که زاویه چشم که مسئول تخلیه مایع داخل چشمی است، به طور کامل مسدود شود، فشار چشم به سرعت بالا می رود که آنرا حمله حاد آب سیاه می گوئیم. این وضعیت، اورژانس واقعی چشم پزشکی است و باید بلافاصله به چشم پزشکتان مراجعه کنید؛ در غیر اینصورت ممکن است کور شوید.
علائم حمله حاد گلوکوم عبارتند از: تاری ناگهانی دید، درد و قرمزی چشم ها، سردرد، تهوع، استفراغ و دید رنگین کمانی اطراف چراغ ها.
2- گلوکوم مزمن زاویه بسته
نوع دیگر گلوکوم، گلوکوم مزمن زاویه بسته است. در بسیاری از افراد گلوکوم زاویه بسته تدریجا ایجاد می شود که آن را گلوکوم مزمن زاویه بسته می گوئیم. در ابتدا این بیماری علامتی ندارد؛ لذا بیمار تا زمانی که دچار حمله حاد گلوکوم یا آسیب شدید بینایی شود، از وجود آن مطلع نیست. اگر فرد مبتلا به آب سیاه زاویه بسته بلافاصله تحت درمان قرار نگیرد، ممکن است کور شود.
فیلم گلوکوم با زاویه بسته یا تنگ Closed or Narrow Angle Glaucoma video
گلوکوم ثانویه
گاهی مواقع گلوکوم به دنبال بعضی از بیماریهای چشمی یا عمومی یا مصرف داروها ایجاد می شود که به آن گلوکوم ثانویه می گوئیم. گلوکوم ثانویه ممکن است از نوع زاویه باز یا از نوع زاویه بسته باشد. نوع باز آن انواع مختلفی دارد. مثلاََ به علت مصرف کورتیکواستیروئید (کورتون) و یا ضربه های چشمی که باعث آسیب زاویه می شوند و یا به علت آزاد شدن رنگدانه ملانین در داخل چشم (گلوکوم پیگمانتر) و یا مواد ناشی از پوسته ریزی (سندرم سودواکسفولیشن) ایجاد می شود. نوع ثانوی گلوکوم زاویه بسته به علت التهاب داخل چشمی و چسبیدن محیط عنبیه به قرنیه ایجاد می شود.
فیلم گلوکوم ناشی از پوسته ریزی Pseudoexfollative Glaucoma video
گلوکوم مادرزادی یا گلوکوم دوران کودکیChildhood glaucoma or congenital glaucoma or pediatric, or infantile glaucoma
این نوع گلوکوم در شیرخوران و اطفال دیده می شود و معمولا قبل از سن یک سالگی تشخیص داده می شود. این نوع گلوکوم نادر است و معمولا ارثی و ناشی از اختلالات تکاملی زاویه چشم است. درمان این نوع گلوکوم معمولا جراحی است.
گلوکوم مادرزادی congenital glaucoma