درمان پیرچشمی با کارگذاری لنزهای داخل چشمی

جراحی تعویض عدسی طبیعی چشم برای اصلاح پیر چشمی (Refractive Lens Exchange)

 تعویض عدسی طبیعی چشم یا به عبارت دیگر "جراحی برداشتن لنز شفاف (Clear Lens Extraction ) "، به منظور حذف عینک که "تعویض لنز داخل چشمی برای اصلاح پیر چشمی" نیز نامیده می شود ، ممکن است در بیماران پیر چشم یا بیماران دوربین شدید نسبت به لیزیک ، پی ار کی یا لازک انتخاب مناسبتری باشد .

اگر شما قبلا دوربین بوده اید و اکنون با رسیدن به سن پیر چشمی، دچار پیرچشمی نیز شده باشید، شاید مناسب ترین روش اصلاح شماره چشمتان، این روش باشد . با اینحال در بعضی بیماران نزدیک بین که کاندید مناسبی برای لیزیک ، پی ار کی یا لازک  نیستند، عمل" تعویض عدسی طبیعی چشم "یا "همان برداشتن لنز شفاف " می تواند بهترین روش باشد .

پیشرفت هایی که در عمل جراحی کاتاراکت بوجود آمده، باعث پیدایش این روش جدید جراحی عیوب انکسار برای اصلاح عینک شده است. در این عمل برای اصلاح عیب انکساری لنز طبیعی چشم با یک لنز مصنوعی داخل چشمی (Intra Ocular Lens) یا IOL) ) تعویض می شود تا تصویری واضح بر روی شبکیه چشم متمرکز شده وبدین ترتیب از عینک رهایی یابید.

عمل برداشتن لنز شفاف در واقع عملی شبیه عمل کاتاراکت یا آب مروارید است؛ با این تفاوت که لنزی که در این عمل برداشته میشود بر خلاف کاتاراکت، لنزی شفاف و غیر کاتاراکته ( بدون کدورت ) است و فقط برای رهایی یا کاهش وابستگی شما به عینک این عمل انجام می شود.  

روش اصلاح منوویژن یا اصلاح دید تک چشمی با استفاده از لنز های داخل چشمی تک کانونی (Monofocal) برای درمان پیر چشمی

لنز های منو فوکال  (تک کانونی) می توانند متناسب با شماره ای که در چشم گذاشته میشوند دید دور ، نزدیک و یا دید میانه (برای کار با کامپیوتر) را اصلاح کنند؛ اما قادر نخواهند بود که همزمان بینایی را برای فواصل مختلف اصلاح کنند. یکی از روش هایی که این لنز ها برای اصلاح بینایی برای افراد پیر چشم بعد از عمل آب مروارید یا عمل جراحی برداشتن لنز شفاف به کار می روند به نام "منوویژن یا اصلاح تک دید" نامیده می شود؛ به این ترتیب که یک چشم برای دید نزدیک و چشم دیگر برای دید دور اصلاح می شود و در نتیجه وابستگی فرد به عینک کم می شود.

همانگونه که در بالا نیز اشاره شد، در مواردی که بیمار بخواهد می توان به عنوان یکی از روش های اصلاح عیوب انکساری از طریق تعویض لنز طبیعی شفاف یا در عمل جراحی کاتاراکت، قدرت لنزهای داخل چشمی را طوری انتخاب کرد که بینایی یک چشم برای دیدن اشیاء نزدیک و مطالعه و چشم دیگر برای دیدن فاصله دور مثل تماشای تلویزیون و رانندگی تننظیم شود. در این روش فرد برای دید دور و نزدیک به طور نسبی نیاز به عینک نخواهد داشت. این روش را "منوویژن یا "تک دید" می نامیم. 

اگر قرار است پزشک هر دو چشم بیمار را مورد عمل قرار دهد ممکن است در مورد امکان انجام منوویژن نیز با وی صحبت کند . این روش شامل قرار دادن لنز در یک چشم بمنظور اصلاح دید نزدیک و قرار دادن لنز دیگری در چشم مقابل برای اصلاح دید دور است .

اغلب بیماران به چنین شرایطی بخوبی عادت میکنند ولی در بعضی موارد ممکن است بیمار از هر دو دید دور ونزدیک شکایت کند . مشکل دیگر اینست که به علت نبودن دید دوچشمی طبیعی بیمار ممکن است از کاهش عمق دید شکایت کند بدین معنی که از دید دو چشمی خوبی برخوردار نباشد .

اعلب بیمارانی مناسب این روش یعنی منوویژن هستند که مدتی قبل از عمل چنین وضعیتی را با استفاده از کنتاکت لنز هایی که یک چشم را برای دور و یک چشم را برای نزدیک اصلاح میکند تجربه کرده باشند . حال اگر چنین بیماری تجربه خوبی با لنز های مزبور نداشته باشد شاید به عنوان جایگزین رسیدن به دید همزمان دید دور ونزدیک کاندید مناسبی برای لنز های چند کانونی یا لنز های تطابقی باشد.  

فیلم مونوویژن برای اصلاح پیرچشمی توام با اصلاح عیوب انکسار

لنزهای تطابقی یا  Accomodative IOLs برای درمان پیر چشمی

لنز شناخته شده این گروه که تاییدیه انجمن دارو و غذای آمریکا FDA را دارد "کریستا لنز "  CRISTALENS است. این لنز در اواخر سال 2003 میلادی و زمانی که توسط شرکت eyeonics عرضه می شد, موفق به دریافت تأئیدیه FDA (انجمن دارو و غذای آمریکا) شد. شرکت Bausch & Lomb در اوائل سال 2008 میلادی این لنز را تصاحب کرد و تحت عنوان" Crystalens HD " تأئیدیه FDA (انجمن دارو و غذای آمریکا) را در اواخر ژوئن 2008 دریافت کرد. این لنز برای بازگرداندن قدرت تطابق چشم طراحی شده و در مطالعات انجام شده توسط FDA (انجمن دارو و غذای آمریکا) در 80% موارد پس از چهار ماه بیمارن بدون عینک بینایی 100% دارند؛ در حالیکه بینایی دور نیز خیلی خوب است. 

از آنجایی که این لنز در هر دو طرف خود دارای لولا است, براحتی می تواند توسط عضلات مژگانی حرکت کند و چشم می تواند بطور طبیعی تری بر روی اشیاء دور و نزدیک تمرکز کند. در حال حاضر کریستا لنز تنها لنز تطابقی است که موفق به دریافت تأئیدیه FDA (انجمن دارو و غذای آمریکا) شده است. برای کسب اطلاعات کاملتر در باره کریستا لنز اینجا کلیک کنید و یا کلیپ لنز تطابقی را در ذیل این صفحه ببینید. 

فیلم لنز های تطابقی Accomodative IOL video

 لنز داخل چشمی مولتی فوکال برای اصلاح پیرچشمی

انواع لنز های مولتی فوکال و تری فوکال، کدام بهتر است؟ کدام برای من مناسب تر است؟

یکی از سوالاتی که بیماران مرتبا از من می پرسند، این است که کدام لنز مولتی فوکال (چند کانونی) بهتر است؟ با اطلاعاتی که افراد داوطلب عمل آب مروارید یا تعویض لنز طبیعی چشم برای اصلاح عیوب انکساری، در باره انتخاب مناسبترین لنز اصلاح پیرچشمی از منابع مختلف بدست می آورند، گیج و سردرگم می شوند.

یکی از انواع لنزهایی که طی عمل کاتاراکت (آب مروارید) یا تعویض لنز طبیعی چشم برای اصلاح عیوب انکساری، در چشم کار گذاشته می شوند، لنزهای مولتی فوکال (چند کانونی) هستند. تفاوت این لنزها با لنز داخل چشمی تک کانونی استاندارد که معمولا برای اصلاح بینایی در فاصله دور در چشم کار گذاشته می شوند، در این است که این لنز ها به بیمار امکان دید در فواصل مختلف دور، حد وسط و نزدیک را بدون نیاز به عینک می دهند.

برای نیل به این هدف، بر روی یک لنز قدرتهای اپتیکی متفاوتی به صورت رینگ های متحدالمرکزی طراحی و ساخته شده تا بینایی را در فواصل مختلف اصلاح کند. این لنز ها جذابیت خاصی برای افرادی دارند که می خواهند برای دید دور و نزدیک پس از عمل از مزاحمت های عینک خلاص شوند. بسیاری از بیماران اظهار می کنند که پس از انجام این عمل احساس جوانی می کنند؛ چون بدون وابستگی به عینک می توانند نزدیک را ببینند.

برای تفهیم اینکه هر کدام از لنزها چه مزیتی دارند، باید اصول پایه اپتیک را مرور کنیم. اگر فردی بخواهد در فاصله 40 سانتی متری (فاصله معمول برای مطالعه کتاب یا روزنامه) خوب ببیند باید عینکی با قدرت دو ونیم دیوپتر بزند. از طرفی اگر بخواهیم در فاصله طول بازوها (دید حد وسط مثلا برای کار با کامپیوتر) خوب ببینیم، قدرت اپتیکی مورد نیازحدود یک و نیم دیوپتر است. برای دیدن اشیاء دور نیازی به اضافه کردن هیچ قدرت اپتیکی دیگری غیر از اصلاح دید دور نیست. با علم به این اصول پایه اپتیک، می توانیم توضیح دهیم که لنزهای موجود چه توانایی هایی دارند و کدام لنز مولتی فوکال بهتر است.

از گروه لنز های چندکانونی که استفاده بیشتر دارند، لنزهای سه کانونی فاین ویژن، لنزهای سه کانونی زایس، لنزهای تکنیس سیمفونی و لنز های پان اتیکس آلکان رایج ترین لنزها در ایران و سایر کشورهاست. هر دو لنز (تری فوکال) سه کانونی فاین ویژن و لنزهای سه کانونی زایس دارای قدرت دید حد وسط 1.75 دیوپتر و قدرت دید اصلاحی نزدیک 3.50 دیوپتر هستند؛ در نتیجه وسعت دید اصلاحی آنها وسیع و کامل و از فاصله دور تا نزدیک است. لنز های سیمفونی قدرت اصلاحی دید حدوسط 1.75 دیوپتر دارند. برای استفاده از این لنز ها و افزایش وسعت فواصل دید لازم است یک چشم بیمار (چشم غیر غالب) حدود 0.50 تا 0.75 دیوپتر نزدیک بین شود تا دید نزدیک بهتر شود (اصطلاحا به آن میکرو منوویژن می گوئیم).

از نظر نتایج پس از عمل، درصد بالاتری از افرادی که ازلنز تری فوکال استفاده کرده اند،نسبت به استفاده کنندگان ازسایر لنزها کاملاً ازعینک بی نیاز می شوند. این نتیجه به سادگی ناشی از این واقعیت است که اپتیک این لنز ها در قسمتی که 3.50 دیوپتر را اصلاح می کند، اجاره دید مطالعه را میدهد. این گفته به این معنی نیست که سایر لنزهای طراحی شده خوب نیستند.

انخاب لنز مناسب برای هر فرد، بستگی به سبک زندگی آن فرد و نیازهای بینائیش دارد. افرادی که می خواهند گلف بازی کنند، خیلی مطالعه نمی کنند و گهگاهی برای مطالعه از عینک استفاده می کنند، داوطلب خوبی برای لنزهای سیمفونی هستند. کسانی که مطالعه خیلی زیاد دارند و عاشق مطالعه یا خیاطی هستند، احتمالا لنز سه کانونی را ترجیح می دهند.

بیماران باید از سایر فاکتور های لنزهای مولتی فوکال اطلاع داشته باشند. همه لنزهای چندکانونی می تواند باعث پخش نور و روشنایی زننده و هاله بینی اطراف چراغ های ماشین روبرو در شب شوند. این مسئله در لنز های تری فوکال بیشتر و در لنزهای سیمفونی کمتر است. بسیاری از افراد چنان دچار شعف ناشی از رهایی از عینک هستند که حتی زمانی که این هاله بینی موقع رانندگی در شب را دارند، مزاحمت آنرا احساس نمی کنند. اینجانب با وجود استفاده خیلی زیاد از لنزهای اصلاح پیرچشمی، شخصاً تاکنون هیچ مورد تعویض لنزی به این دلیل نداشته ام؛ اما از نظر آمار مطالعات در نیم درصد بیماران این مزاحمت ممکن است نیاز به تعویض لنز داشته باشد. حدود نیم درصد بیماران از کیفیت دید این لنز ها ناراضی هستند که نارضایتی با لنز های تک کانونی نیز در همین حد است.

نکته آخری که باید یادآوری کنم این است که همه انواع لنزهای چندکانونی در نور خوب عملکرد بهتری دارند. بنابراین طبیعی است که اگر فردی که لنز چندکانونی دارد، بخواهد در نور تئاتر یا رستورانی که نور چراغ ها را کم کرده اند، نوشته ای را بخواند، راحت نباشد.

سوال نهایی این است کدام نوع لنز مولتی فوکال بهتر است؟ تری فوکال یا سیمفونی؟ جواب بستگی به سبک زندگی و نیاز های شما دارد. اگر شما ورزشکار در محیط بیرون هستید که مثلا با ای پد مطالعه می کنید و استفاده گهگاهی از عینک مطالعه برایتان مهم نیست، ممکن است لنز سیمفونی برایتان مناسب تر باشد. در عوض، اگر کتابخوان حرفه ای هستید و از عینک مطالعه متنفرید، لنز تری فوکال برایتان بهتر است. اگر راننده تاکسی هستید و شب ها رانندگی می کنید، لنز سیمفونی با استفاده گهگاهی از عین مطالعه، برایتان بهترین انتخاب است.

همچنین به شما توصیه می کنم که به پیشنهادات پزشک معالجتان گوش دهید. جراحانی که از این لنز ها به طور روزمره در عمل های جراحی استفاده می کنند، تجربه کافی برای تشخیص اینکه هر فردی با چه لنزی خوشحال تر خواهد بود، دارند. هر جراحی ممکن است لنز خاصی را ترجیح دهد؛ اما مطمئن باشید که این ترجیح جراح بر اساس تجربه از رضایتمندی بیماران قبلی است. من شخصاً از لنز های تری فوکال زایس و لنز های تری فوکال فاین ویژن و لنز های سیمفونی تکنیس و لنز های سه کانونه پان اپتیکس به وفور استفاده می کنم. لنزهای ترفوکال زایس ساخت کشور آلمان و لنز های تری فوکال فاین ویژن ساخت کشور بلژیک و لنزهای تکنیس سیمفونی و ترفوکال پان اپتیکس ساخت کشور آمریکا هستند.

لنز های چند کانونی (Multifocal IOL ) برای درمان پیر چشمی

این لنز ها بسته به طراحی آنها می تواند در کنار دید خوب دور دید مناسبی را به طور همزمان در نزدیک یا میانه ایجاد کنند ( منظور از دید نزدیک دید شبیه مطالعه و دید میانه دید کامپیوتر است).

فیلم لنزهای مولتی فوکال یا چند کانونی برای اصلاح پیر چشمی Multifocal Intraocular Lenses video

این لنزها انواع مختلفی دارند؛ اما در اینجا چند نوع از آنها که موفق به دریافت تأئیدیه FDA (انجمن دارو و غذای آمریکا) شده اند؛ ذکر خواهند شد:

لنز های ریزوم The ReZoom IOL

  با کار گذاری لنز ریزووم در چشم, فرد بینایی خوبی در فواصل دور, نزدیک و حد فاصل آن را خواهد داشت. لنز ریزووم یک لنز چند کانونی نسل دوم است که پنج ناحیه اپتیکی برای اصلاح بینایی در فواصل مختلف را داراست. این لنز توسط شرکت AMO آمریکا طراحی و ساخته شده است. این لنز تأئیدیه FDA (انجمن دارو و غذای آمریکا) را در مارس 2005 دریافت کرد. بر اساس مطالعات بالینی انجام شده, 92% افرادی که لنز ریزووم دارند, برای مطالعه اصلاً به عینک نیاز ندارند و یا فقط گهگاهی نیاز به عینک دارند. بطور معمول شش تا دوازده هفته زمان لازم است تا بیماران به این سیستم جدید عادت کنند. اگر شما مایلید که برای مطالعه وابستگی کمی به عینکتان داشته باشید, لنز ریزووم درست آن چیزی است که منتظرش هستید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد طراحی لنز ریزووم و نحوه کار آن بر روی این آدرس اینجا کلیک کنید.   

لنزهای چندکانونی تکنیس Tecnis Multifocal IOL

  این لنز نیز توسط شرکت(Advanced Medical Optics )AMO آمریکا طراحی و ساخته شده است. این لنز diffractive بوده و در اندازه های مختلف مردمک, فرد بینایی خوبی در فواصل دور, نزدیک و حد فاصل آن را خواهد داشت. این لنز تأئیدیه FDA (انجمن دارو و غذای آمریکا) را در اوائل 2009 میلادی دریافت کرد. برای اطلاعات از رضایتمندی بیماران و خصوصیات لنز تکنیس اینجا کلیک کنید. 

لنزهای ری استور The ReStor Acrysof IOL

این لنز توسط شرکتAlcon آمریکا طراحی و ساخته شده است.بر اساس یک مطالعه بالینی که کارخانه سازنده این لنز انجام داد, 80% بیماران در هیچ شرایطی نیاز به عینک ندارند. این لنز با بهره گیری از تکنولوژی جدیدی در طراخی لنز بنام "apodized diffractive technology " بیمار را قادر می کند تا در فواصل مختلف بینایی خوبی داشته و کیفیت زنگی فرد را بهبود می بخشد. این لنز تأئیدیه FDA (انجمن دارو و غذای آمریکا) را در مارس 2005 دریافت کرد. نوع آسفریک آن در اوائل سال 2007میلادی تأئیدیه FDA (انجمن دارو و غذای آمریکا) رادریافت کرد. لنز آسفریک در قسمت های محیطی شعاع انحنای کمتری داشته و حساسیت کنتراست بالاتر و بینایی بهتری در شب دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این لنز اینجا کلیک کنید.

لنز های سه کانونه  Trifocal IOL برای اصلاح پیرچشمی

نسل جدید این لنزهای چند کانونی، لنز های سه کانونه است. این لنزها که اخیرا وارد بازار مصرف چشم پزشکی شده اند، بینایی خوب برای دور، حدوسط و نزدیک دارند. بیمارانیکه از این لنزها استفاده کرده اند در بیش از 90% موارد بینایی مطلوبی در همه فواصل بینایی دارند. مصرف این لنزها به طور روزمره انجام می شود به طوریکه اخیرا بیش از هزار لنز از این نوع در مرکز چشم پزشکی دکتر نادری و با موفقیت عالی استفاده شده است. برای کسب اطلاعات کاملتر و دیدن فیلم مصاخبه با تعداد زیادی از این بیماران می توانید به قسمت گالری فیلم های سایت مراجعه کنید.

معتبرترین لنز های نسل سوم موجود عبارتند از: لنز شرکت زایس آلمان (Zeiss AT Lisa)، لنز FineVision شرکت PhysIOL بلژیک، لنز پان اپتیکس شرکت آلکان آمریکا (Panoptix)،لنز سیمفونی شرکت AMO آمریکا.

خواص لنزهای سه کانونه

وضوح دید در همه فواصل

امروزه پیشرفته ترین لنزهای موجود، لنزهای سه کانونه هستند که دید واضحی درفواصل دور، حد وسط و نزدیک ایجاد می کنند. این لنزها با هدف بیشترین عدم وابستگی به عینک طراحی شده اند؛ تا بیماران بتوانند بدون عینک زندگی فعالی داشته باشند.

نحوه کار لنزهای سه کانونه

این لنزها نورهایی که از فواصل مختلف دور، حدوسط و نزدیک وارد چشم می شوند را طوری خم می کنند که همزمان بر روی شبکیه متمرکز شوند و در نتیجه همزمان فرد فواصل مختلف را واضح می بیند. لنزهای مدرن باعث کاهش ویا شاید حذف وابستگی به عینک و لنز تماسی می شوند. مشابه عینک، این لنزها برای نیاز فعالیت های روزانه شما تنظیم می شوند تا بهترین دید ممکنه را به شما بدهند.

لنزهای سه کانونه برای فعالیت های روزمره

بر خلاف لنزهای تک کانونه و دو کانونه ، لنزهای سه کانونه دید بهتری برای فاصله حد وسط یعنی حدود 60 تا 80 سانتی متری که برای بسیاری از فعالیت های روزانه مثل کار با کامپیوتر لازم است، ایجاد می کنند.

با استفاده از لنزهای سه کانونه شما قادر به انجام طیف وسیعی از فعالیت های روزمره بدون نیاز به عینک خواهید بود. این فعالیت ها عبارتند از:

1. مطالعه
2. پخت و پز، نظافت و اتوکشی
3. کار با کامپیوتر
4. خرید
5. تماشای تلویزیون
6. رانندگی
7. کار در باغچه خانه
8. فعالیت و تمرینات ورزشی

مزایای لنزهای سه کانونه

بیشتریت مزیت این لنز ها احتمال بینایی واضح و بدون نیاز به عینک در همه فواصل است. در نتیجه برای فعالیت روزمره نیازی به عینک نخواهید داشت.

هچنین با لنزهای سه کانونه عیوب انکساری قبلی مثل دورینی و نزدیک بینی نیز برطرف خواهند شد. حتی با استفاده از نوع توریک (اصلاح کننده آستیگماتیسم) این لنز ها، آستیگماتیسم نیز قابل درمان است.

این لنزها همچنین برای درمان پیر چشمی که پدیده ای وابسته به سن است و تقریبا همه افراد بالای 40 سال را مبتلا می کند، موثر هستند. زمانیکه شما آب مرواریدتان را درمان می کنید، به طور همزمان با استفاده از این لنزها پیرچشمی را نیز درمان می کنید.

به طور خلاصه بهترین داوطلب این لنزها افرادی هستند که می خواهند به طور کامل از شر عینک و لنز تماسی خلاص شوند.

آنچه که باید  در مورد لنز های چند کانونی اصلاح کننده پیر چشمی بدانید

مشابه همه تکنولوژی های جدید، در انتخاب لنز های چند کانونی نکاتی را باید مد نظر داشته باشید.اگر مبتلا به بعضی از بیماریهای چشمی مثل گلوکوم (آب سیاه)، گرفتاری شبکیه ناشی از دیابت، ورم لکه زرد شبکیه به علت دیابت و یا دژنراسیون ماکولا (تخریب لکه زرد شبکیه) هستید، داوطلب مناسبی برای استفاده از لنز های دو کانونه و سه کانونه نیستید. این بیماریها حتی در مراحل اولیه ممکن است با لنزهای داخل چشمی خاص سازگاری نداشته باشند. اگر با هر کدام از این بیماریها دست و پنجه نرم می کنید برای انتخاب جایگزین با پزشکتان مشورت کنید.

پدیده های نوریLight phenomena

یکی از عوارض جانبی این لنز ها شانس بیشتر اختلالات بینایی و پدیده های نورانی (dysphotopsia) ناشی از تمرکز همزمان نور از فواصل مختلف بر روی شبکیه است. معولا این پدیده ها به شکل زیر دیده می شوند:

• پخش نور و خیرگی در شرایط نوری کم
• دیدن هاله اطرف چراغ ها در شب

این پدیده ها در بسیاری از افراد خفیف بودهو با گذشت زمان از بین می روند. بهرحال گروه کوچکی از بیماران بخوبی با این پدیده ها سازگار نمی شوند و از این عوارض برای آنها آزار دهنده است.

کاهش وضوح بینایی Decreased contrast sensitivity

نتیجه دیگر چند کانونی بودن لنز داخل چشمی کاهش کیفیت تصویر است. این مسئله به علت توزیع اشعه نورانی فواصل مختلف بر روی شبکیه است. بنابراین ممکن است کیفیت تصویر کمی مخدوش شود.

فیلم درمان پیرچشمی با لنز سه کانونه زایس Zeiss Trifocal IOL video

فیلم درمان پیرچشمی با لنز چند کانونه تکنیس Tecnis Symfony IOL video