دانستنیهای لنز تماسی
میليونها نفر در سرتاسر دنيا از لنز تماسي استفاده مي کنند؛ به عنوان نمونه فقط در آمريکا بيش از 24 میليون نفر از لنز تماسي استفاده مي کنند. بستگي به طرز زندگي، تمايلتان و وضع سلامت چشمانتان، اگر بدرستي از لنزتان مراقبت و نگهداري کنيد، لنز تماسي مي تواند جايگزين مناسبي براي عينکتان باشد.
لنز تماسی چیست؟
کنتکت لنزها ديسکهاي انحنا دار پلاستيکي نازک و شفافي هستند که روي لايه اشکي سطح قرنيه چشم شناورمي شوند. زماني که از لنز تماسي استفاده مي کنيد، احساس راحتي و شفافيت بينائي در گرو سلامت سطح قرنيه و لايه اشکي است. لنز هاي تماسي براي اصلاح همان عيوب انکساري که عينک اصلاح مي کند، بکار مي روند که عبارتند از:
- ميوپي(نزديک بيني)
- هايپروپي(دور بيني)
- آستيگماتيسم
- پیر چشمی فیلم "لنز تماسی چیست؟"
مزایا و معایب لنز های تماسی
مزاياي لنزهاي تماسي
- استفاده از آنها راحت و آسان است.
- مه آلوده يا بخار گرفته نمي شوند.
- لنر تماسي ديده نمي شود؛ در نتيجه فرد ظاهر زيباتري دارد.
- در بعضي از افراد کاهش بينايي با لنز بهتراز عينک اصلاح مي شود.
- در ورزشکاران استفاده از لنز مناسب تر است.
- با عينک فرد فقط روبرو را خوب مي بيند و براي ديدن اطراف بايد سر خود را بچرخاند؛ در صورتي که لنز تماسي همراه چشم مي چرخد و فرد در تمام جهات بينايي خوبي دارد.
- در افراد نزديک بيني که شماره چشم بالايي دارند، به علت خاصيت فيزيکي شيشه عينک کوچک نمايي ايجاد مي کند؛ در نتيجه هم فرد اشياء را کوچکتر مي بيند و هم از پشت شيشه عينک چشمها ريزتر به نظر مي رسند.
- در افراد دور بيني که شماره چشم بالايي دارند، نيز به علت خاصيت فيزيکي شيشه عينک درشت نمايي ايجاد مي کند؛ در نتيجه هم فرد اشياء را بزرگتر مي بيند و هم از پشت شيشه عينک چشمها درشتتر به نظر مي رسند.
- عينک باعث احساس سنگيني روي پل بيني يا گوش مي شود؛ در حالي که لنز چنين مشکلي را ندارد.
- در بعضي از افراد ممکن است پوست پل بيني، شقيقه ها و يا پشت گوش نسبت به عينک حساسيت داشته باشد؛ در نتيجه فرد دچار آلرژي پوستي در اين نواحي شود.
- تصحيح آستيگماتيسمهاي نامنظم
- كاهش آنيزومتروپيا (تفاوت در مقدار نمره عينك دو چشم) و آنيزوكوفيا (تفاوت در اندازه تصاوير در دو چشم)
- عدم ايجاد اسكوتوم حلقوي كه در نمرات دوربيني زياد پيش ميآيد بهخصوص در افرادي كه عمل جراحي آب مرواريد انجام داده و فعلاً از عينك استفاده مينمايند اين اسكوتوم مشاهده ميشود .
معايب لنزهاي تماسي
- نياز به مراقبت و نگهداري بيشتري دارند.
- در موارد نادري ممکن است به علت استفاده طولاني مدت و يا عدم رعايت بهداشت عفونت چشم ايجاد شود.
- لنزهاي تماسي نرم ممکن است باعث خشکي چشم شوند.
- مستعد رسوب پروتيين بر روي لنز هستند که باعث کاهش کارايي لنز مي شود.
لنز هاي تماسي به طرق مختلفي تقسيم بندي مي شوند:
1- بر اساس نوع ماده اي که لنز از آن ساخته شده است به دو نوع تقسيم مي شوند:
الف – لنزهاي تماسي نرم Soft contact lenses
ب – لنزهاي تماسي سخت نافذ اکسيژن Rigid gas permeable (RGP) contact lenses
2- بر اساس اصلاح نوع عيوب انکساري به سه گروه تقسيم مي شوند:
الف- کروي (براي اصلاح دور بيني و يا نزديک بيني)
ب- توريک (براي اصلاح آستيگماتيسم)
ج- دو کانوني (براي اصلاح پيرچشمي)
3- بر اساس برنامه زماني استفاده از آنها، به دو گروه تقسيم مي شوند:
الف- لنزهاي روزانه Daily Wear
ب- ليز هاي طولاني مدت يکبار مصرف Disposables
4- بر اساس رنگ به دو گروه تقسيم مي شوند:
الف- لنزهاي رنگي زيبايي Cosmetic tints
ب- رنگ زمينه هاي لنز براي بهتر ديده شدن آن بهنگام گذاشتن و برداشتن Visibility tints
مواد پلاستيکي مختلفي براي ساخت لنزهاي تماسي استفاده مي شود، اما اساسا دو نوع لنز تماسي وجود دارد: سخت و نرم.
لنزهاي تماسي نرم که اغلب لنزهاي هيدروفيل (آب دوست) نيز ناميده مي شوند، شامل طيف وسيعي از لنزهاي تماسي موجود مي باشند. لنزهاي تماسي نرم قادر به اصلاح نزديک بيني، دور بيني و آستيگماتيسم مي باشند. اين لنزها بسيار نازک بوده و سطح قرنيه را بطور کامل مي پوشانند. جنس آنها از پلاستيک قابل انعطاف است و آب بيشتري را جذب مي کنند و در نتيجه اکسيژن بيشتري به قرنيه مي رسد. لنز تماسي نرم به علت راحتي آن، براي اکثر موارد مناست است و شامل انواع زير است:
لنز هاي نرم روزانه
اين لنز ها ارزان ترين نوع هستند. اين لنزها شب، هنگام خواب برداشته مي شوند و صبح روز بعد مجددا در چشم گذاشته مي شوند. اين لنزها را نبايد طولاني مدت (حداکثر 18 ساعت در روز) استفاده کرد. بیشتر بخوانید...
1- دست ها بطور کامل با آب و مايع دستشويي، شستشو و آبکشي شود. لازم نيست که دستتان را خشک کنيد؛ چون ممکن است پرز حوله به لنزتان بچسبد. بیشتر بخوانید...
لنزهاي تماسي نرم بسيار ظريف هستند و بايد با احتياط و دقت دستکاري شوند و گرنه ممکن است آسيب ببينند. تميز کردن لنز نرم شامل سه مرحله است: پاک کردن، شستشو و ضد عفوني
1- پاک کردن - پس از درآوردن لنز از چشم، با محلول پاک کننده آنرا بخوبي پاک کنيد.
2- شستشو- پس از پاک کردن لنز، بدقت لنز را با محلول شستشو دهنده آبکشي کنيد.
3- ضد عفوني کردن- لنز پاک شده را در جالنزي محتوي محلول ضد عفوني کننده نگهداري کنيد.
فیلم "نحوه تمیز کردن لنز تماسی نرم"
کنتکت لنزهاي سخت(هارد) از ماده اي به نام
PMMA ساخته مي شوند و اولين بار در سالهاي 1960 ساخته شدند؛ اما امروزه به ندرت استفاده مي شوند. امروزه از لنز هاي سخت نافذ گاز يا
Rigid gas permeable (RGP) contact lenses استفاده مي شود.در ساخت اين لنز ها پلاستيک را با مواد ديگري نظير سيليکون و يا پليمر هاي فلوئور ترکيب مي کنند تا علاوه بر شکل گيري مناسب ، قدرت عبور اکسيژن را نيز داشته باشند. اين لنز ها نسبت به لنزهاي سخت قديمي؛ رطوبت پذيري بالاتري دارند، راحت ترروي چشم تنظيم( فيت ) مي شوند وخيلي راحت تر هستند.
زمانيکه
قرنيه آستيگماتيسم دارد ، لنزهاي سخت نافذ اکسيژن بهترين انتخاب هستند؛زيرا لنزهاي نرم قادر نيستند که
آستيگماتيسم را اصلاح و بينائي شفافي به فرد بدهند . همچنين در مواردي که چشم
آلرژي دارد ويا تمايل دارد که روي
لنز تماسي نرم پروتئين رسوب کند، لنز سخت نافذ گاز ارجح است.
لنز هاي سخت نافذ گاز اجازه عبور مستقيم اکسيژن از وراي لنزبه قرنيه را مي دهند. اين لنز ها نسبت به لنزهاي نرم کوچکتر بوده و از مواد غير قابل انعطافتري ساخته شده اند که باعث مي شود در ابتدا خيلي راحت نباشند. لنز هاي سخت نافذ گاز قادر به اصلاح
نزديک بيني، دوربيني و آستيگماتيسم هستند.
مزاياي لنز هاي سخت نافذ گازعبارتند از:
- در مقايسه با لنزهاي تماسي نرم، لنز هاي سخت نافذ گاز دوام بيشتري دارند.
- تميز کردن و دستکاري آنها راحت تر است.
- با لنز هاي سخت نافذ گاز شانس عفونت چشم ها کمتر است.
- اين لنزها کوچکترند و در نتيجه گذاشتن آنها راحت تر است.
معايب لنز هاي سخت نافذ گازعبارتند از:
با اين لنزها در مقايسه با لنزهاي نرم در ابتدا فرد احساس راحتي کمتري دارد.
- بايد مدتي صبر کرد تا به آنها عادت کنيد.
- احتمال جابجا شدن آنها در چشم بيشتر است.
روش صحيح گذاشتن لنزهاي تماسي سخت نافذ گاز در چشم
1- دست ها بطور کامل با آب و مايع دستشويي، شستشو و آبکشي شود. لازم نيست که دستتان را خشک کنيد؛ چون ممکن است پرز حوله به لنزتان بچسبد. بیشتر بخوانید...
روش صحیح برداشتن لنزهای تماسی سخت از چشم
1- قبل از برداشتن لنز، دست ها بطور کامل با آب و مايع دستشويي، شستشو و آبکشي شود.
2- گوشه خارجي پلک پايين را با انگشتتان به بيرون بکشيد. دست ديگرتان را زير چشمتان بگيريد و پلک بزنيد تا لنز بداخل دستتان پرتاب شود.
فیلم "نحوه برداشتن لنز تماسی سخت"
تميز کردن لنز تماسی سخت شامل سه مرحله است: پاک کردن، شستشو و ضد عفوني
1- پاک کردن- پس از درآوردن لنز از چشم، قطره اي از محلول پاک کننده را داخل سطح مقعر لنز بريزيد.
2- لنز را بين کف يک دست و انگشت اشاره دست ديگرتان به آرامي مالش دهيد تا رسوبات سطح پشتي لنز بخوبي پاک و براشته شود.
3- شستشو- پيش از گذاشتن لنز در جالنزي، بدقت آنرا با محلول شستشو دهنده آبکشي کنيد.
4- ضد عفوني کردن- پس از پاک کردن و شسبشوي دستي، لنز را به مدت چند ساعت در جالنزي محتوي محلول ضد عفوني کننده قرار دهيد تا رسوبات پروتييني روي آن برداشته شود.
فیلم "تميز کردن لنز تماسي سخت "
هزينه دريافتي براي لنز شامل جه خدماتي است؟
زمانيکه هزينه لنز تماسي را مقايسه مي کنيد بايد ببينيد که اين هزينه شامل چه خدماتي است. در مطب چشم پزشکي اين هزينه شامل معاينه کامل چشم پزشکي و فيت لنز مي باشد. زماني که لنز شما توسط چشم پزشک اندازه گيري ، فيت و تجويز مي شود؛ با اصول علمي و با در نظر گزفتن تمام جوانب امر لنز شما تجويز مي گردد تا در آينده دچار ضررهاي جبران ناپذير نشويد. اگر لنز شما پس از باز کردن معيوب يا نامناسب باشد، با لنز مناسب ديگري جايگزين مي شود. استفاده خود سرانه و يا تجويز توسط افراد فاقد صلاحيت ممکن است منجر به آسيب هاي جدي و يا حتي نابينائي شود. لذا اکيدا توصيه مي شود که لنز خود را بدون تجويز پزشک، خودسرانه از داروخانه ها و فروشگاه هاي کالاي طبي و بخصوص از فروشگاه هايي که لنز هاي آرايشي عرضه مي کنند، تهيه نکنيد زيرا اين لنزها فاقد استانداردهاي لازم بوده و به چشم شما آسيب مي رسانند.
استفاده از لنز تماسي چه خطراتي را به همراه دارد؟
لنزهايي که بخوبي تميز و ضد عفوني نشوند، خطر عفونت چشم را افزايش مي دهند. لنز هايي که کهنه باشند و يا بطور مناسب فيت نشده باشند، ممکن است باعث خراش سطح چشم شده و باعث کشيده شدن رگهاي خوني بداخل قرنيه شوند.از آنجائيکه لنز در طول زمان مي تواند تاب برداشته و شکل قرنيه نيز تغيير کند، فيت لنز و بررسي قدرت مناسب آن بايد به فواصل زماني منظم توسط چشم پزشک مورد ارزيابي قرار گيرد. برنامه ويزيت هاي آتي شما بر اساس وضعت چشمهايتان توسط پزشک معالج تعيين مي شود.
هر قطره چشمي ممکن است با هر نوع لنز تماسي مغايرت داشته باشد. بهتراست که موقعي که لنز تماسي روي چشمتان است از هيج نوع قطره چشمي بجز قطره هاي مرطوب کننده که پزشکتان توصيه کرده، استفاده نکنيد.
کلیپ عوارض استفاده از لنز تماسی نرم"پیدایش عروق در محیط قرنیه"
- v هر وقت که لنز را از چشمتان بيرون مي آوريد بايد قبل از استفاده مجدد آنرا تميز و ضد عفوني کنيد. پزشکتان بسته به نوع لنز، هر نوغ آلرژي که ممکن است چشمتان داشته باشيد، و بسته به اينکه چشم شما تمايل به رسوب پروتئين بر روي لنزتان دارد يا ندارد؛ بهترين سيستم تميز کردن لنز را توصيه خواهد کرد.
- v مراقبت از لنز شامل تميز کردن جالنزي نيز مي باشد زيرا جالنزي مي تواند به عنوان منبع بالقوه عفونت به حساب آيد. جالنزي بايد با آب شستشو داده شود و خشک شده و تا گذاشتن مجدد لنز در آن خشک بماند.
- v لنزهاي روزانه نبايد موقع خواب استفاده شوند.
- v محلول هاي نمکي که در منزل تهيه مي شوندتوأم با خطر جدي عفونت قرنيه هستند و نبايد استفاده شوند. بیشتر بخوانید...
جهت دیدن فیلم های لنزهای تماسی کلیک کنید.